Öyle Bir Geçer Zaman Ki, Çöpçüler, Mesafeler, Aşkımız Bitecek, fesuphanallah, Arap Saçı, Sandalcı, İlla ki, Çukulatam Benim, Tamam Artık, Sabah Ola Harman Ola ve Hay - Yam - Yam " gibi şarkılarla gönüllerde taht kuran Türk rock müziğinin unutulmaz ismi Erkin Koray'ın hayatı araştırılıyor.
Erkin Koray, 24 Haziran 1941 tarihinde İstanbul'da doğmuştur. Küçük yaşlarda, piyano öğretmeni olan ve Şerif Yüzbaşıoğlu, Ayhan Yünkuş ve Önder Bali gibi müzisyenlere eğitmenlik yapan annesi Vecihe Koray'dan piyano öğrenmiştir. Daha sonra gitar çalmaya başlamıştır. İstanbul Alman Lisesi'nde eğitim gördüğü 50'li yılların ikinci yarısında, arkadaşları ile kurduğu amatör topluluk olan Erkin Koray ve Ritimcileri ile dönemin güncel parçalarını çalmaya başlamıştır.
Lise eğitiminin ardından Koray, 60'lı yılların başına dek çalışmalarını yarı amatör yarı profesyonel olarak sürdürmüştür. Erkin Koray'ın özgün çalışmaları, doğu ve batı müziklerinde yaptığı çalışmalarla birçok müzisyeni etkilemiştir. Cemalim, Köprüden Geçti Gelin gibi çalışmaları ile Türk halk müziği, Nihansın Dideden, Kıskanırım gibi parçalarıyla Türk sanat müziği eserlerini yorumlayarak Anadolu rock tarzının en önemli eserlerini vermiştir.
Şaşkın (Ala Ain Moulayiteen) - (Dabke), Estarabim, Çöpçüler, Fesuphanallah gibi geniş kitlelerin beğenisini kazanan Rock sanatçısı Erkin Koray parçaların yanında, Mesafeler, Yağmur gibi psychedelic rocka uzanan ve Krallar, Akrebin Gözleri, Öfke gibi metal müzik olarak nitelendirilebilen birçok önemli çalışmaya imza atmıştır.
- 1962 yılında çeşitli müzikli mekânlarda programlar yaptığı sıralarda aldığı bir teklif ile bir yüzünde "Bir Eylül Akşamı", diğer yüzünde "It's So Long" adlı İngilizce parça bulunan ilk 45'liğini kaydetmiştir. Ancak bu plak 1966 yılında piyasaya çıkmıştır. Erkin Koray askerliğini 1963-1965 yılları arasında Ankara'da Hava Kuvvetleri Caz Orkestrası'nda solist ve gitarist olarak yapmıştır. Terhisi sonrasında Almanya'nın Hamburg şehrine giden Erkin Koray burada The Hiccups adlı bir Alman grubu ile 2,5 ay çalışmıştır. Türkiye'ye döndüğünde The Hiccups'ta beraber çalıştığı bas gitarist Bernhard Weber'i yanında gitarist İlder Tokcan ve Fikret Zolan ile yeni bir grup kurmuştur. Bu dönemde saçlarını uzatmaya başlayıp, Türkiye'de beat müziğin temsilcisi haline gelmiştir. 1966'da İngilizce şarkılardan oluşan bir extended play çıkarmıştır.
- 1967 yılında basılan, bir yüzünde Kızları da Alın Askere, diğer yüzünde Aşk Oyunu adlı parçalar bulunan 45'liği ise önemli başarı kazanmıştır. Özellikle Kızları da Alın Askere parçası Erkin Koray'ın geniş kitleler tarafından tanınmasında önemli rol oynamıştır.
- 1968 yılında, Hürriyet Gazetesi tarafından yapılan Altın Mikrofon yarışmasına katılmıştır. Bu yarışmaya katılan kadro gitarda ve vokalde Erkin Koray, gitarda Tuncer Dürüm, bas gitarda Ziya Bakanay ve davulda Sedat Avcı'dan oluşmuştur. Bu yarışmaya bolero tarzı "Meçhul" ve de yarışma şarkısı olan enstrümantal "Çiçek Dağı" ile katılmıştır.
- Bu yarışmada 4. olan Erkin Koray'ın yarışmadaki şarkıları Meçhul ve Çiçek Dağı daha sonra bir plak şirketi tarafından piyasaya çıkarılarak sekiz yüz bin adet gibi büyük tiraj yapmıştır. Bu ilk önemli başarıyı, 60'lı yılların sonlarına dek ardı ardına gelen: Anma Arkadaş, Hop Hop Gelsin, Sana Bir Şeyler Olmuş, Seni Her Gördüğümde gibi hepsi büyük beğeni toplayan parçalar takip etmiştir.
-1969 yılında kurduğu Yeraltı Dörtlüsü adlı grubu ile Türkiye'de underground müzik akımının öncüsü olmuştur. Grupta Erkin Koray'ın yanında davulda Sedat Avcı, gitarda Aydın Şencan ve bas gitarda Ataman Hakman yer alıyordu.
Erkin Koray
Mayıs 1971 tarihinde, Hey dergisinde çalışan dostu Arda Uskan ile Cannes Film Festivali'ne gitmiştir.
- 1971 yılında Türkiye'ye dönen Erkin Koray, Super Group adını verdiği yeni bir orkestra kurmuştur. Burada da Sedat Avcı ile çalışan Erkin Koray, bas gitara ise Almanya'da tanıştığı Jerzy Ziembrowski'yi getirmiştir. Grup, underground ve psychedelic bir müzik yapacağını açıklamıştır. Grup, "Yağmur / Aşka İnanmıyorum" ve "Sen Yoksun Diye / Goca Dünya" şarkılarını kaydedip dağılmıştır. Ağustos 1972'de Bunalımlar grubundan gitarist Aydın Cakus ve baterist Nur Yenal'ın yayına genç bas gitarist Özkan Uğur'u alarak Ter grubunu kuran Koray, bu grupla Kasım ayında "Hor Görme Garibi / Züleyha" 45'liğini çıkarmıştır. Bu grup denemeleri sonrasında Erkin Koray, genellikle solo çalışmalar yapıp Türkiye'deki müzik listelerinde üst sıralarda yer alan klasikleşmiş birçok esere imza atmıştır.
- 1973'te bir kaç sene önce Lennon'a çaldığı "Mesafeler" 45'lik olarak yayınlanmıştır. Arka yüzünde "Silinmeyen Hatıralar" şarkısının yer aldığı çalışmada Koray'a, davulda Sedat Avcı'nın yanı sıra elektro gitarda Attila Ertem ve bas gitarda Mehmet Tiber destek vermiştir. Bu sırada Koray, 19 Ekim 1973'te Müge Duruman ile evlenmiştir. 1974 yılı ise Koray'ın en başarılı yıllarından biri olmuştur. Bu dönemde "Şaşkın / Eyvah", "Krallar / Dost Acı Söyler" ve "Feshupanallah / Komşu Kızı" 45'liklerini çıkaran Koray'a bateride Nihat Örerel, bas gitarda da Rauf Ülgün eşlik etmiştir. "Krallar" plağının kapağında kendi çizimini kullanan Erkin Koray, "Feshupanallah"ı kapağında ise yüzü boyalı bir halde yer almıştır.
- 1975 yılının başında Koray, ilk uzun çaları Elektronik Türküler'i albümde kendisine Sedat Avcı ile bas gitarist Ahmet Güvenç eşlik etmiştir. Erkin Koray 1975-1984 yılları arasında kısa sürelerde Türkiye'ye gelişleri dışında Hollanda, Almanya ve Kanada'da yaşamıştır. Hakkında pek fazla bilgi olmayan bu dönemde, Estarabim, Arap Saçı gibi çok bilinen eserleri yayınlanmıştır.1977 yılında Erkin Koray Tutkusu adlı uzunçaları yayınlanmış ve grubuna aynı adı vermiştir. Bu grupta davulda Okay Temiz, gitarda Orhan Ünal, bas gitarda ise Harun Kolçak bulunmaktaydı. Albümde Koray'ın Hollanda'da kaydettiği iki İngilizce şarkısı da bulunmuştur.. Erkin Koray, albümden sonra tekrar bir süre Avrupa'ya çıkmıştır.
Türk Rock sanatçısı Erkin Koray, 1982'de Benden Sana albümünü yayınlamıştır. Albümün bir kısmını Almanya'da Köln ve Hamburg'da kaydederken, bir kısmını da İstanbul'da kaydetmiştir. Albümde Koray'a, Haluk Taşoğlu ve Sedat Avcı'nın yanı sıra Hint müzisyen Harpal Singh de destek vermiştir. Albümdeki şarkıların bir kısmı (Meyhanede, Öyle Bir Geçer, Sayın Arkadaşım Osman) Hint müzisyenlerin bestelerine Erkin Koray'ın Türkçe yazdığı sözlerden oluşmuştur.
Bir sene sonra ise İlla Ki albümünü yayınlamıştır. Bu albüm içindeki şarkılar kadar, Nuri Kurtcebe'nin çizdiği albüm kapağı ve plak versiyonunun şeffaf olmasıyla da dikkat çekmiştir. Miksajı Köln'de yapılan albümde İlla Ki, Deli Kadın, Tek Başına gibi hit şarkıların yanında Kızları da Alın Askere ve Hop Hop Gelsin gibi eski şarkıların da yeni yorumları yer almıştır.
Türkiye'ye kesin dönüşünün ardından (1985-1990) yılları arasında belki en çok bilinen çalışması olan Çöpçüler ile büyük bir çıkış yapmıştır. Çöpçüler'in de yer aldığı Ceylan 1985'te yayınlanmıştır. Albümde rock sanatçı Koray, davul dışında tüm enstrümanları kendi çalmıştır.
Bu dönemin diğer bir önemli ve özgün eserlerinden biri de 1986'da yılında yayınlanan Gaddar albümü yer almıştır. Anılan maddi sıkıntılar, sanatçıyı tek bir sentezleyici eşliğinde kaydedilen Çukulatam Benim (1987) gibi düşük bütçeli yapımlara da zorlamıştır. Bu albümde Şaşkın ve Sana Bir Şeyler Olmuş şarkılarının taverna müziği tadındaki yorumları bulunmuştur. 1989'da Hay Yam Yam albümü çıkmıştır. Bu albümde klip çektiği Hayat Katarı şarkısı Kemal Sunal filmi Abuk Subuk 1 Film filminde kullanılmıştır. 1990 yılında yayınladığı Tamam Artık albümü de önceki albümlerinden farklı olmayan bir şekilde eski ve yeni şarkıların karışık bulunduğu bir albüm olmuştur.
- Arabesk - Rock sanatçısı Erkin Koray 1993 yıllarında, genelde Öyle Bir Geçer, Arapsaçı, Fesupanallah, Şaşkın, Sevince ve Yalnızlar Rıhtımı vb. hitleri içeren bir toplama albüm serisi ve bir de Best Of piyasaya sürdü. 1990'da yayınladığı 'Tamam Artık' albümünden sonra bir sessizlik ve plak şirketlerine küskünlük dönemine girmiştir. 1991'de Tek Başına Konser adlı konser kayıtlarından oluşan dışında albüm çalışmalarına ara vermiştir.
- 1996 yılına kadar süren bu sessizlik, iddialı ve görece yüksek bütçeli Gün Ola Harman Ola albümü ile bozulmuştur.
Erkin Koray 19 Ekim 1973' te Müge Duruman ile evlenmiştir. Bu evlilikten Damla adında bir kızı olmuştur.
Erkin
Koray, 7 Ağustos 2023 tarihinde uzun süredir yaşadığı, Kanada'nın Toronto şehrinde akciğer sorunları ve yaşlılığa bağlı problemleri nedeniyle kaldırıldığı bir hastanede 82 yaşında hayatını kaybetmiştir. Cenazesi Kanada'da toprağa verilmiştir.
