Ekber ve Erşed sistemi nedir?

İslam hukuku ve İslam mezhepleri içindeki farklı yaklaşımları ifade eden terimler olan Ekber ve Erşed sistemi, İslam'da liderlik ve halifelik konularını ele almaktadır.

İki sistemin de temel özellikleri aşağıdaki gibidir:

1. Ekber Sistemi:
   • Ekber kelimesi, "büyük" veya "en büyük" anlamına gelir. Ekber sistemine göre, İslam topluluğunun lideri, peygamber Muhammed'in vefatından sonra onun en büyük arkadaşı ve damadı olan Ali ibn Ebi Talib'dir. Ali'nin peygamber Muhammed'in manevi ve dini mirasını devralması gerektiğine inanılır.
   • Ekberciler, Ali ve onun soyundan gelen İmamları İslam topluluğunun lideri olarak kabul ederler. İmamlar, İslam toplumunun dini ve siyasi liderleri olarak görülür. Ekbercilerin temel inançları, imamların özellikle dini bilgi, adalet ve doğru yönlendirme konularında eşsiz olduklarına dayanır.
2. Erşed Sistemi:
   • Erşed kelimesi, "doğru yol" veya "rehber" anlamına gelir. Erşed sistemi ise, İslam topluluğunun liderliği için kişilerin İslam topluluğunun en yetkin ve rehberlik yapabilen kişisi olarak kabul edilmesini savunur. Bu sistem, liderin soy veya akrabalık bağına dayanmayıp, kişinin bilgisi, adaleti, dürüstlüğü ve yetkinliği üzerine odaklanır.
   • Erşedciler, İslam topluluğunun liderinin bir konsensüs (icma) veya akıl sahibi Müslümanların danışıkları ile belirlenmesi gerektiğini savunurlar. Erşed sistemine göre, liderlik pozisyonu için herhangi bir Müslüman uygun olabilir, ancak Müslümanlar arasında genel bir anlayış birliği ve kabul gereklidir.

Her iki sistem de İslam'ın erken dönemlerinde tartışılan ve farklı gruplar arasında ayrılıklara yol açan konulardır.

Ekberciler genellikle Şia İslam'ına aitken, Erşedciler daha çok Sünni İslam'ının görüşünü yansıtmaktadır. 

İslam dünyasında bu iki sistem arasındaki anlayış farklılıkları, liderlik konusundaki görüş ayrılıklarını yansıtan önemli bir tarihsel ve teolojik konu olarak kabul edilir.