Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, sahipsiz köpek popülasyonunun artmasının sosyal hayatı olumsuz etkilediğini belirterek, "Temel bakış açımız toplumsal hayatı etkileyen hususların elimine edilmesi ve sahiplendirme. Daha sonra da popülasyonun kontrol altına alınması için kısırlaştırma, rehabilitasyon ve diğer hususlar." dedi.
TBMM'deki düzenlemeler
Anadolu Ajansı (AA) Editör Masası'na konuk olan Yumaklı, TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu'nda sahipsiz hayvanlara yönelik düzenlemenin kabul edildiğini hatırlatarak, Türkiye genelinde sorun olarak kabul edilen bu hususun yasal düzenleme seviyesine getirildiğini söyledi.
Geçmiş düzenlemeler
Yumaklı, 2004 ve 2021 yıllarında yapılan düzenlemelerle evcil hayvanların "mal" statüsünden "can" statüsüne taşındığını ve bu dönüşümün önemli bir adım olduğunu belirtti. 2021'deki düzenlemenin, hayvanlara yapılan işkencelerin gündemde olması nedeniyle gerçekleştirildiğini dile getirdi.
Kısırlaştırma ve rehabilitasyon
Yumaklı, "yakala, kısırlaştır, sal" modelinin uygulanabilirliğinin istenilen düzeyde olmadığını ve bu nedenle popülasyon kontrol altına alınamadığını ifade etti. Bakan Yumaklı, "Artık herkes kabul ediyor ki bu popülasyonun artması sebebiyle sosyal hayat olumsuz etkileniyor." dedi.
Çalışmalar ve iş birlikleri
Bu sorunu çözmek için Tarım ve Orman Bakanlığı'nın koordinasyonunda, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği, İçişleri, Adalet, Sağlık, Hazine ve Maliye Bakanlıkları ile çalışma başlattıklarını belirten Yumaklı, AK Parti grubunun teknik çalışmaları ve toplumun diğer kesimlerini dinleyerek yasal düzenlemeyi Meclis'e getirdiğini söyledi.
Sahipsizlik sorunu
Yumaklı, sorunun temelinde hayvanların sahipsiz olmasının yattığını belirterek, "Sahipsizlik sorumsuzluğu getirmektedir. Temel bakış açımız toplumsal hayatı etkileyen hususların elimine edilmesi ve sahiplendirme." dedi. Türkiye'de yaklaşık 4 milyon sahipsiz köpek olduğunu tahmin ettiklerini ekledi.
Uyutma tartışmaları
Kamuoyunda tartışılan "uyutma" konusuna da değinen Yumaklı, "Bu yasanın 'katliam yasası' olarak adlandırılması anlam veremediğimiz bir husus. Amacımız, sokakta başıboş, kontrolsüz ve hastalık yayma riski olan hayvanları toplayarak, sahiplendirme, rehabilitasyon ve kısırlaştırma yoluyla popülasyonu kontrol altına almak." dedi. Yumaklı, tüm bu işlemler yapıldıktan sonra bakımevlerinde hayvanların bakımının devam edeceğini vurguladı ve "Hepsini alıp öldürecekler." gibi bir düşüncenin hiçbir zaman olmadığını söyledi.
Ötanazi maddesini tek tek okudu
Kanunun en çok tartışılan bölümü olan “ötanazi” konusunda ise Bakan Yumaklı, “kanunu tane tane okumak istediğini” vurgulayarak maddeyi şu şekilde okudu:
“Hayvanlara ötanazi yapmak yasaktır. Ancak, hayvanlara acı ve ıstırap çektiren veya iyileşme durumu bulunmayan hastalık durumlarında, akut bulaşıcı bir hayvan hastalığının önlenmesi ya da eradikasyonu amacıyla veya insan sağlığı için risk oluşturan durumlarda veteriner hekim gözetiminde yapılır. Davranışları insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen durumlarda, veteriner hekim tarafından ötanazi yapılmasına karar verilebilir. Ötanazi işlemi veteriner hekim tarafından veya veteriner hekim gözetiminde yapılır.”
6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası
Sahipsiz köpek sorunu konusunda yerel yönetimlerin "Ben sokaklardaki köpeklere dokunmayacağım" şeklinde bir yaklaşım içinde olamayacağını belirten Yumaklı, "Bu konuda görevlerini yerine getirmeyen kamu görevlileri için hâlihazırda yasal düzenlemeler var." dedi. Yumaklı, bu görevleri yerine getirmeyenlere 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası öngörüldüğünü açıkladı.
Sokaklardaki köpeklerin etkisi
Yumaklı, sorunun sokaklarda sahipsiz, başıboş köpeklerin olması ve bunun toplumsal hayatı olumsuz etkilemesi olduğunu vurguladı. "Çözüm, hayvanların sokaklardan, toplumsal hayattan çekilmesi, ardından rehabilite edilmesi, kısırlaştırılması ve sahiplendirilmesidir." dedi.
Spekülasyonlara tepki
Yumaklı, sahipsiz hayvanların toplu imhasının gündemlerinde olmadığını belirtti. "Yasada 'saldırgan' ifadesi tariflendi ve mevcut veterinerlik düzenlemelerine atıf yapılarak hangi hayvanlara, hangi şartlarda ötenazi yapılabileceği belirtildi." dedi.
Yeni düzenlemeler
Yumaklı, ötenazi kelimesinin yanlış anlaşılmalara yol açtığını ve bu nedenle mevcut kanuna atıf yapılarak düzenlemenin belirgin hale getirildiğini ifade etti. "Sokaktan tüm hayvanları toplayıp öldüreceğiz" şeklindeki iddiaların doğru olmadığını vurguladı.
Bakım evlerindeki köpekler
Köpeklerin toplanıp bakım evlerine götürülmesi, kısırlaştırılması, aşılanması ve rehabilite edilmesi gerektiğini belirten Yumaklı, bu hayvanların sahiplendirilmesi ve sahiplendirilmeyenlerin bakım evlerinde tutulmasının planlandığını söyledi.
Ötenazi şartları
Yumaklı, Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu'nda belirtilen ötenazi şartlarını hatırlattı. "Tedavi edilemeyen hastalığı olan, insan ve hayvanların sağlığı için tehlike arz eden köpeklere veteriner hekim onayıyla ötenazi yapılabilir." dedi.
Kanun değişikliği
AK Parti Grubu olarak vekillerin kanuna atıfla yeniden bir önerge vererek "Hayvanlara ötenazi yapmak yasaktır" ifadesini eklediklerini belirten Yumaklı, bu değişikliğin yanlış anlamaların önüne geçmeyi amaçladığını söyledi.
Veteriner hekim onayı
Yumaklı, hayvanlara acı çektiren, tedavi edilemeyecek hastalığı olan veya insan sağlığı için risk oluşturan durumlarda veteriner hekim tarafından ötenazi yapılabileceğini belirtti. "Bu kanunda 'bütün hayvanları toplayacağız ve öldüreceğiz' diye bir şey yok." dedi.
Sorunun çözümüne vurgu
TBMM'deki görüşmeler sırasında yaşanan tartışmalara değinen Yumaklı, "Bir baba ve insan olarak böyle bir şey kabul edilemez. Hükümetimiz bu konuda kararlı, Meclis gereğini yapıyor." dedi.
Vatandaşın mağduriyeti
Yumaklı, vatandaşların mağdur olduğu bu sorunu çözmek için çalıştıklarını belirtti. "Sokaklarda, toplumsal hayatı etkileyecek ve insanları mağdur edecek bu husus çözülecek." dedi.
