ABD'de artan resesyon kaygıları ve Asya piyasalarındaki dalgalanmaların etkisiyle küresel piyasalardaki satış baskısı yoğunlaşırken, New York borsası haftanın ilk işlem gününe ciddi kayıplarla başladı.
Dow Jones ve diğer endekslerde sert kayıplar
Açılışta Dow Jones endeksi 1.000 puanın üzerinde kayıpla yüzde 2,68 azalarak 38.670,55 puana düştü. S&P 500 endeksi yüzde 4,07 kayıpla 5.128,93 puana, Nasdaq endeksi ise yüzde 6,25 düşerek 15.728,46 puana geriledi. Geçen hafta açıklanan ekonomik verilerin ardından, ekonomik faaliyetlerin beklenenden daha hızlı yavaşlayabileceği endişesi piyasalara hakim oldu.
ABD ekonomisinde resesyon endişeleri artıyor
ABD Merkez Bankası (Fed) son toplantısında faiz oranlarını sabit tutmasına rağmen, eylülde faiz indirimi sinyali verdi. Ancak, son hafta açıklanan ekonomik veriler resesyon korkularını artırarak yatırımcıların risk algısını yükseltti. Tarım dışı istihdam temmuzda 114 bin artışla beklentilerin altında kalırken, işsizlik oranı yüzde 4,1'den yüzde 4,3'e yükseldi ve bu artış Ekim 2021'den bu yana en yüksek seviye oldu. ISM'nin (Tedarik Yönetim Enstitüsü) imalat sanayi PMI (Satınalma Yöneticileri Endeksi) da temmuz ayında 46,8'e gerileyerek son 8 ayın en düşük seviyesini görmüş oldu.
Fed'in faiz indirme olasılığı artıyor
Verilerin ardından para piyasalarındaki fiyatlamalar, Fed'in eylülde politika faizini 50 baz puan indirme olasılığını yüzde 90'ın üzerine çıkardı. Analistler, Fed'in faiz indiriminde gecikme ihtimalinden duyulan endişelerin arttığını belirtiyor. Küresel piyasalardaki sert düşüşler, Fed'den acil faiz indirimi beklentisini doğururken, böyle bir adımın piyasalarda paniği daha da artırabileceği vurgulanıyor.
Fed yetkililerinin açıklamaları ve piyasa tepkileri
Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, ekonomideki zayıflık işaretlerine tepki vereceklerini belirterek, "Ekonomi zayıflıyorsa kısıtlayıcı bir politika mantıklı değil," dedi. Goolsbee, Fed'in acil toplantı yaparak faiz indirip indirmeyeceği konusunda yorum yapmaktan kaçındı ve "İstihdam rakamları beklenenden daha zayıf, ancak henüz resesyona benzemiyor," ifadelerini kullandı.
Tahvil getirileri ve döviz kurları
Resesyon kaygılarıyla güvenli liman olarak görülen varlıklara ilgi yükselirken, ABD (Amerika Birleşik Devletleri)'de 10 senelik Hazine tahvili getirisi %3,667 ile 2023 yılının Haziran ayından bu tarafa en düşük seviyeye düştü. İki yıllık Hazine tahvili getirisi yüzde 3,660'a düşerek Temmuz 2022'den bu yana ilk kez 10 yıllık tahvil faizinin altına indi. Dolar endeksi yüzde 0,88 azalarak 102,08'e düşerken, euro/dolar paritesi yüzde 0,80 artışla 1,099 seviyesine yükseldi. Dolar/yen paritesi ise yüzde 2,63 azalarak 142,68'e indi.
Teknoloji hisseleri ve küresel piyasa etkileri
ABD'de S&P 500 Endeksindeki dalgalanmayı ölçen VIX Endeksi 65,70 ile son dört yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Haftanın ilk işlem gününde teknoloji hisselerinde büyük düşüşler yaşanırken, Nvidia'nın hisseleri yüzde 10'un üzerinde değer kaybetti. Apple'ın hisseleri, Berkshire Hathaway CEO'su Warren Buffett'ın şirketteki hissesini yarıya düşürmesinin ardından yüzde 5'ten fazla geriledi. Microsoft, Meta, Alphabet ve Amazon gibi diğer büyük teknoloji şirketlerinin hisseleri de sırasıyla yüzde 3, yüzde 4 ve yüzde 5'in üzerinde düşüş yaşadı.
Asya piyasalarındaki gelişmeler ve Japonya'nın durumu
Asya piyasalarında da hareketlilik dikkat çekiyor. Japonya'da Nikkei 225 endeksi, Japonya Merkez Bankası'nın para politikalarındaki değişiklikler ve artan küresel resesyon endişeleriyle yüzde 12,40 düşerek 1987'den bu yana en büyük kaybını yaşadı.
