Bilim insanlarının yaptığı araştırmalar, bilişsel gerilemenin erken evrelerinde nörolojik değişikliklerin yaygın olduğunu ortaya koyarken, fiziksel değişikliklerin de bu süreçte önemli bir rol oynadığını gösteriyor. Araştırmacılar, denge ve yürüyüşteki bozulmaların demans ve Alzheimer gibi hastalıkların habercisi olabileceğini belirtiyor.
Bu fiziksel belirtilere dikkat
Demansın her vakasında semptomlar farklılık gösterebilir, ancak bazı durumlarda fiziksel belirtiler, hafıza kaybından önce ortaya çıkabiliyor. Denge kaybı ile yavaş yürüyüş gibi fiziksel değişimler, geç evre Alzheimer veya erken evre vasküler demansa işaret edebilir.
Yavaş yürüyen ya da dengesi bozuk olan kişilere, sonraki altı yıl içinde Alzheimer teşhisi konması ihtimalinin daha yüksek olduğu tespit edildi. Bu tür fiziksel değişiklikler, beyindeki sinir hücrelerinin ve sinirsel iletişimin kademeli olarak bozulduğunu gösteriyor.
Denge kaybı erken belirti olabilir
Denge kaybı, özellikle erken evre vasküler demansla ilişkili olabilir. Alzheimer’ın erken aşamalarında, hatta diğer bilişsel semptomlar henüz ortaya çıkmadan önce, ayakta dururken ya da yürürken denge kaybı yaşamak, bu hastalığın gelişme riskini artırabilir.
2016'da Amerikan Geriatri Derneği Dergisi'nde yayınlanan bir araştırma, yaşamın erken dönemlerinde görülen baş dönmesi ve denge kaybı gibi belirtilerin, yaşlılıkta Alzheimer'a yakalanma olasılığını artırabileceğini öne sürdü.
Protein birikimi ve beyin hasarı
Bu bulgular, Neurology dergisinde yayınlanan ve düşmelere yatkın olmanın beyinde amiloid plaklar ve omurilik sıvısında tau proteininin birikmesine neden olabileceğini öne süren araştırmalarla uyumlu. Alzheimer ve diğer demans hastalarında bu proteinler beyinde birikerek öğrenme ve hafıza bölgelerine zarar veriyor.
Science Daily'nin açıklamasına göre, tau proteini, tau kinazlar adı verilen enzimlerin artan aktivitesi sonucunda yanlış katlanarak nörofibriler yumaklar oluşturuyor. Bu proteinlerin beyinde birikmesini durdurmanın kesin bir yolu henüz bulunmamış olsa da, bazı araştırmalar omega-3 yağlarının amiloid plaklarını azaltabileceğine dair kanıtlar sunuyor.
