A harfi ile başlayan atasözleri

Atasözleri, bir milletin tarih boyunca birikmiş deneyimlerini, yaşanmışlıklarını ve kültürel değerlerini yansıtan, zamanın sınavından geçmiş kısa ve özlü ifadelerdir. Her biri, toplumun derinliklerinde yatan bir hikayeye, bir ders çıkarılmış bir olaya ya da geçmişten günümüze aktarılan bir bilgeliğe işaret eder. Türk kültürü, zengin ve çeşitli atasözleriyle dolup taşar. Bu atasözleri, yüzyıllar boyunca nesilden nesile aktarılarak günümüze ulaşmış, dilimizin ve kültürümüzün ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Bu haberimizde, bu eşsiz kültürel mirasın içerisinde yer alan "A" harfiyle başlayan atasözlerini ele alıyoruz. Bu atasözleri, hayatın farklı yönlerine dair bilgelikler içeriyor ve günümüzde bile geçerliliğini koruyor.

İşte  "A" harfiyle başlayan atasözleri...

• Aba vakti yaba, yaba vakti aba.
• Abanın kadri yağmurda bilinir.
• Abdal abdalın ne umduğunu, ne bulduğunu ister.
• Abdal ata binince bey oldum sanır, şalgam aşa girince yağ oldum sanır.
• Abdal düğünden, çocuk oyundan usanmaz.
• Abdalın dostluğu köy görününceye kadar.
• Abdalın karnı doyunca gözü pabucundadır.
• Abdalın yağı çok olursa gah borusuna çalar, gah gerisine.
• Acar tazı çullu da belli olur, çulsuz da.
• Acele giden ecele gider.
• Acele ile menzil alınmaz.
• Acele işe şeytan karışır.
• Acele yürüyen yolda kalır.
• Aceleci sinek süte düşer.
• Acemi katır kapı önünde yük indirir.
• Acemi marangozun talaşı tahtasından çok olur.
• Acemi nalbant gibi kâh nalına vurur, kâh mıhına.
• Acemi nalbant Kürt eşeğinde dener kendini.
• Acı acıyı bastırır, su sancıyı.
• Acı patlıcanı kırağı çalmaz.
• Acı söz insanı dininden çıkarır, tatlı söz yılanı deliğinden çıkarır.
• Akacak kan, damarda durmaz.
• Acıkan doymam, susayan kanmam sanır.
• Acıkan doyman, susayan kanmam sanır.
• Acıkan ne olsa yer, acıyan ne osa söyler.
• Acıkan yanağından, susayan dudağından belli olur.
• Acındırırsan arsız, acıktırırsan hırsız olur.
• Acındırırsan arsız olur; acıktırırsan hırsız olur.
• Acıyan çok, ama ekmek veren yok.
• Acı acıyı keser, su sancıyı.
• Acıklı başta akıl olmaz.
• Acıkmış kudurmuştan beterdir.
• Acıyan uyumuş, acıkan uyumamış.
• Aç ayı oynamaz.
• Aç aman bilmez, çocuk zaman bilmez.
• Aç bırakma hırsız edersin, çok söyleme arsız edersin.
• Aç ayı oynamaz.
• Aç gözünü, açarlar gözünü.
• Aç ne yemez, tok ne demez.
• Aç doymam, tok acıkmam sanır.
• Aç koyma hırsız olur, çok söyleme yüzsüz olur, çok değme arsız olur.
• Aç koynunda azık durmaz.
• Aç köpek fırın deler.
• Aç kurt arslana saldırır.
• Aç tavuk rüyasında kendini buğday ambarında görür.
• Aç tokun halinden anlamaz.
• Aça dokuz yorgan örtmüşler, yine uyuyamamış.
• Açık yaraya kurt düşmez.
• Açık ağız aç kalmaz.
• Açık yerde tepecik kendini dağ sanır.
• Açılan solar, ağlayan güler.
• Acıyan çok, ama ekmek veren yok.
• Acı acıyı keser, su sancıyı.
• Acıklı başta akıl olmaz.
• Acıkmış kudurmuştan beterdir.
• Acıyan uyumuş, acıkan uyumamış.
• Aç ayı oynamaz.
• Aç aman bilmez, çocuk zaman bilmez.
• Aç bırakma hırsız edersin, çok söyleme arsız edersin.
• Aç ayı oynamaz.
• Ada bana, adayım sana.
• Adam adam, pehlivan başka adam.
• Adam adama gerek olmasa her biri bir dağ başında olurdu.
• Adam adama gerek olur.
• Adam adama yük değil, can gövdeye mülk değil.
• Adam adamdan korkmaz, utanır.
• Adam adamdır, olmasa da pulu; eşek eşektir, olmasa da çulu.
• Adam adamı bir kere aldatır.
• Adam hacı mı olur ulaşmakla Mekke'ye, eşek derviş mi olur taş çekmekle tekkeye?
• Adam iş başında belli olur.
• Adam olacak çocuk bokundan belli olur.
• Adam olana bir söz yeter.
• Adam yanıla yanıla, pehlivan yenile yenile.
• Adamak kolay, ödemek güçtür.
• Adamakla mal tükenmez.
• Adamın ahmağı malını över.
• Adamın iyisi alışverişte belli olur.
• Adamın kötüsü olmaz, meğer züğürt ola.
• Adamın yere bakanından, suyun sessiz akanından kork.
• Adamın yiğitliği, dayısından belli olur!
• Âdemoğlu hîlebâzdır, kimse bilmez fendini! Her kime rağbet edersen, sakın andan kendini.
• Ağaca da çıksa pabucu yerde kalmaz Tarif edilen kişinin hem kurnaz, hem de tedbirli olduğunu ima eder.
• Ağaç düşse de yakınına yaslanır.
• Ağaç ne kadar uzasa göğe ermez.
• Ağaçtan maşa olmaz.
• Ağacın iyisi özünden, Yiğidin iyisi sözünden olur. Karacoğlan'dan alınmıştır.
• Ah alan onmaz.
• Ahali isterse padişahı tahttan indirir.
• Ahlatın iyisini ayılar yer.
• Ahmak gelin yengeyi halayığı sanır.
• Ahmak misafir ev sahibini ağırlar.
• Ahmağa yüz, abdala söz vermeye gelmez.
• Ak akçe kara gün içindir.
• Ak curun akmazsa kara curun kol gibi.
• Ak göt geçit başında belli olur.
• Ak gün ağartır, kara gün karartır.
• Ak koyun ak bacağından, kara koyun kara bacağından asılır.
• Ak koyunu gören, içi dolu yağ sanır.
• Ak koyunu kara kuzusu da olur.
• Ak köpeğin pamuk pazarına zararı vardır.
• Ak şeker, kara şeker, bir damar soya çeker.
• Akacak kan damarda durmaz.
• Akan su yosun tutmaz.
• Akan çay her zaman kütük getirmez.
• Akara kokara bakma, çuvala girene bak.
• Akarsu pislik tutmaz.
• Akarsu çukurunu kendi kazar.
• Akarsuya inanma, eloğluna dayanma.
• Akıl kazanına şans kepçesi (kepçe-i ikbal) gerek.
• Akıllı adam kendi işini kendisi görendir.
• Akıllı adam bildiğini söylemez; salak adam söylediğini bilmez.
• Akıllı düşmandan değil; salak dosttan kork.
• Akıllı düşünene kadar, deli kızını everir!
• Akıllı görgüyü görgüsüzden öğrenir.
• Akıllı sohbetinden salak gülmesinden anlaşılır.
• Akıllı bir kez aldanır.
• Akıllı sır saklar; aptal sır verir.
• Akıllı sözünü aptala söyletir.
• Akıllı tez kocar.
• Akla gelmeyen başa gelir.
• Aklına geleni işleme, her ağacı taşlama.
• Akmasa da damlar.
• Akrabanın akrabaya akrep etmez ettiğini.
• Aksak eşekle yüksek dağa çıkılmaz.
• Aktan kara kalktı mı.
• Akça akça kazanır; fakir yol teper.
• Akça akıl öğretir, don yürüyüş.
• Akçanın iyisi kesede duran, bahçenin iyisi eve yakın olan.
• Akı karası geçitte belli olur.
• Akıl adama sermaye.
• Akıl akıldan üstündür.
• Akıl akıldan, don yağı pekmezden (olur).
• Akıl için tarik birdir.
• Akıl olmayınca ne yapsın sakal?
• Akıl ortak ortak, mal ortağı kaypak.
• Akıl para ile satılmaz.
• Akıl yaşta değil, baştadır.
• Akıl yiğide sermayedir.
• Akılları pazara çıkarmışlar, herkes yine kendi aklını almış.
• Akıllı, söylemeden düşünür, akılsız düşünmeden söyler.
• Akıllı düşman, akılsız dosttan hayırlıdır.
• Akıllı düşününceye kadar deli oğlunu everir.
• Akıllı köprü arayıncaya dek deli suyu geçer.
• Akıllı olsa her sakallı kişi, sakallılara danışırlardı her işi.
• Akılsız başın cezasını ayaklar çeker.
• Akılsız iti yol kocatır.
• Akılsız kafanın, ayak çeker zahmetini…
• Akılsız kasabın gerisine kaçar masadı.
• Akılsız köpeği yol kocatır.
• Akıntıya kürek çekilmez.
• Akşama karşı gitme, tana karşı yatma.
• Akşamdan sonra gelene ya lepe, ya sopa!
• Akşamın hayrından, sabahın şerri…
• Akşamın hayrından sabahın şerri iyidir.
• Akşamın işine gündüz gülermiş...
• Al elmaya taş atan çok olur.
• Al giyen aldanmaz.
• Al gömlek gizlenemez.
• Al gününde al; ver gününde ver.
• Al ile arslan tutulur, güç ile sıçan tutulmaz.
• Al kaşağıyı gir ahıra, yarası olan gocunur.
• Al malın iyisini, çekme kaygısını.
• Ala bakan iki bakar.
• Ala keçi her vakit püsküllü oğlak doğurmaz.
• Alacağını alamayan, vereceğini veremez!
• Alacakla verecek ödenmez.
• Alacağım olsun da alakargada olsun.
• Aleme cellat lazım; senin olman ne lazım?
• Alet işler, el övünür.
• Ali Fakı’yı arayıp lafı üstüne taratma!
• Alim ile eyle ülfet, alırsın mertebe! Cahil ile etme sohbet, dönersin merkebe!
• Alim ile sohbet etmek lal-ü mercan, incidir; Cahil ile sohbet etmek günde bin can incitir.
• Alim unutmuş, kalem unutmamış.
• Alim unutur, kalem unutmaz!
• Allah'tan umut kesilmez.
• Allah'ın bildiği kuldan saklanamaz.
• Allah'ın ondurmadığını; Peygamber sopa ile kovar.
• Allah balmumu yakana balmumu, yağmumu yakana yağmumu verir.
• Allah bilir ama kul da sezer.
• Allah dağına göre kar verir.
• Allah dokuzda verdiğini sekizde almaz.
• Allah doğrunun yardımcısıdır.
• Allah fukarayı sevindirmek isterse önce eşeğini yitirtir, sonra buldurur.
• Allah gümüş kapıyı kaparsa altın kapıyı açar.
• Allah isterse bir kulun işini, mermere geçirir dişini; istemezse işini, muhallebi yerken.
• Allah kötüsüne vermez, iyisine kıyamaz.
• Allah kuluna kısmet etmedikçe, doktor aşıya kıymet vermez.
  
• Ananın bastığı yerde yavru ölmez.
• Anasına bak kızını al, astarına bak bezini al.
• Anlayana sivrisinek saz, anlamayana davul zurna az.
• Aptalın karnı doyunca gözü yolda olur.
• Ar gözden, kâr yüzden anlaşılır.
• Ar namus hak getire.
• Arap eli öpmek, dudak karartmaz.
• Arayan belasını da devasını da bulur.
• Arayan bulur, inleyen ölür.
• Arayan Mevla'sını da bulur, belasını da...
• Arefe günü yalan söyleyenin, bayram günü yüzü kara çıkar.
• Arı bal yapacak çiçeği bilir.
• Arı kahrını çekmeyen balın kadrini ne bilir.
• Arı satmış namusu tell&arirc;la vermiş.
• Arkadaş dediğinin gölgesinde suç işlenir.
• Arkadaşını söyle ki, sana kim olduğunu söyleyeyim.
• Arkalı it kurdu boğar.
• Armudu sapıyla, üzümü çöpüyle, pekmezi küpüyle.
• Armudun iyisini ayılar yermiş.
• Arpa eken darı biçmez.
• Arpa ekip buğday bekleme.
• Aslan yattığı yerden belli olur.
• Aslı neyse nesli odur.
• Aslına çekmeyen haramzadedir.
• Aslında olan tırnağına getirir.
• Aslını inkâr eden haramzâdedir.
• Aslını inkar eden, haramzade olur
• Aslını inkâr edenin nesli gevşek olur.
• Asılmış adamın evinde ipten söz edilmez.
• Aş kaşık ile, iş keşik ile.
• Aş sabahın iş sabahın.
• Aşağı tükürsen sakal, yukarı tükürsen bıyık.
• Aşk olmayınca meşk olmaz.
• At alırsan yazın, deve alırsan güzün, avrat alırsan gezin ha gezin.
• At binenin kılıç kuşananındır.
• At ile avrat yiğidin ikbalindendir.
• At karnından yiğit burnundan bellidir.
• Atlar tepişir olan eşeklere olur.
• At olacak tay yürüyüşünden belli olur.
• At ölür itlere bayram olur.
• At ölür meydan kalır, yiğit ölür şan kalır
• At ver hasım ol, kız ver hısım ol.
• At yedi günde, it yediği günde unutur.
• At, sahibine göre kişner.
• Ata binmek bir ayıp, inmek iki ayıp.
• Ata et, ite ot verilmez.
• Ata sözü tutmayan, uluya uluya kalır.
• Ateş düştüğü yeri yakar.
• Ateş ile barut bir arada olmaz.
• Ateş olmayan yerden duman çıkmaz.
• Atın iyisine doru, yiğidin iyisine deli derler
• Atlıya selam kelam, eşekliye sonra gine gelem
• Atı alan Üsküdar'ı geçti.
• Atımın anlı sakar, lakabını ele takar.
• Atın iyisi arkadan gelmez.
• Atlar tepişirken arada eşekler ezilir.
• Atlı, itli sığmış, bir çocuk sığmamış.
• Attan düşen kaba döşek, eşekten düşen kazma kürek.
• Attan düşen ölmez, eşekten düşen ölür.
• Attan indi eşeğe bindi.
• Attığın taş ürküttüğün kuşa değmez.
• Avradı er zapt etmez, ar zapt eder.
• Ay bozmaz, süt kokmaz. Kokarsa ayran kokar, çünkü aslı süttür.
• Ayağa değmedik taş, başa gelmedik iş olmaz.
• Ayağın sığmayacağı yere baş sokulmaz.
• Ayağını yorganına göre uzat.
• Aydan gelen halı üstüne, günde gelen kül üstüne.
• Avcı ne kadar hile bilse, ayı o kadar yol bilir.
• Avcı nanca al bilse; ayı onca yol bilir.
• Avradın dolaşığı, akşamdan sabaha kor bulaşığı
• Ayı yavrusunu severken öldürürmüş.
• “Ayının bildiği 40 türkü, 40’ı da armut üstüne...”
• “Ayıya sormuşlar mesleğin ne diye? Berberlik demiş. Amma da eline yakışır ya demişler!”.
• Ayranım ekşidir diyen olmaz.
• Ayvaz kasap hepsi bir hesap.
• Az kazanan çok kazanır, çok kazanan hiç kazanır.
• Az menfaat çok zarara mal olur.
• Az sabırda, çok keramet vardır.
• Az tamah, çok ziyan getirir.
• Az veren candan, çok veren maldan verir.
• Az yaşa, uz yaşa, akıbet gelecek başa.
• Az yaşa, uz yaşa! Akıbet gelecek başa!
• Az yetmez, çok artmaz!
• Azan Mevla'sını da bulur, belasını da.
• Azı bilmeyen çoğu hiç bilmez.
• Azı bulamayan, çoğu hiç bulamaz!
• Azıcık aşım, kaygısız başım.
• Azıksız yola çıkanın, iki gözü el torbasında olur.
• Ağlarsa anam ağlar, başkası yalan ağlar.
• Aça dokuz yorgan örtmüşler, yine uyuyamamış.
• Aç gezmekten, tok ölmek yeğdir

• Akıllı olan katar katar yer, akılsız olan satar satar yer.
• Akılsız başın cezasını ayaklar çeker.
• Akılsız köpeği yol kocatır.
• Akılsızın şaşkını beyaz giyer kış günü.
• Akıllı deliye söyletirmiş!
• Akıntıya kürek çekme, kurak yere ekin ekme.
• Alet işler el övünür, talih işler kul övünür!
• Alışkın olmayan götte don durmaz!
• Alışmış, kudurmuştan beterdir!.
• Allah yolu yolsuza düşürmesin
• Alma yetimin ahını! Çıkar aheste aheste.
• Altın, yere düşmekle pul olmaz'
• Anam babam kesem!.. Elimi soksam soksam yesem.
• Anasına bak kızını al, kıyısına bak bezini al!
• Anası ölen hanım olur, babası ölen bey olur.
• Aptal ata binince bey oldum sanır
• Akranıyla konuşmayanın sesi, semadan gelir.
• Akşam gelen misafirin, yiyeceği bulgur sıkısı, yatacağı ahır sekisi.
• Akşamın hayrından sabahın şerri iyidir.
• Al elmaya taş atan çok olur.
• Al malın iyisini çekme kaygısını.
• Al yakışırken, el bakışırken.
• Alacağın bir iğne, çeliğin okkasını orantıya vurursun.
• Alçak tavuk kendini ferik gösterir.
• Alim unutmuş, kalem unutmamış.
• Allah aptala eşeğini kaybettirir, sonra buldurup sevindirir(miş).
• Allah dağına göre kar verir.
• Allah şaşırttı mı, dayıya hala dedirtirmiş.
• Allı yelek, pullu yelek, canfes neye gerek?
• Alma el kızının ahını, gökten indirir şahini.
• Alma mazlumun ahını, gökden indirir şahını
• Almadan vermek Allah'a mahsustur.
• Almak kolay ödemek zordur.
• Altın anahtar, her kapıyı açar.
• Altın eşik, ağaç eşiğe muhtaçtır.
• Altın kılıç demir kapıyı açar.
• Altının değerini sarraf bilir.
• Ana gibi yar Bağdat gibi diyar olmaz.
• Anan gibi saç büyüteceğine, baban gibi bıyık büyüt.
• Anan turp, baban şalgam, sen içinde gülbe şeker.
• Ananın bastığı yavru incinmez.
  

• Ağrısız baş mezarda olur.
• Ağustos ayında beyni kaynayanın, zemheride (Zahmarıda) kazanı kaynar.
• Ağustosta beynin kaynasın, kışın da tencere kaynasın.
• Ağzı açık ayran delisi.
• Ağzına bir zeytin verir, ardına tulum tutar.
• Ağzından bal akıyor.
• Ah alan unmaz, ah yerde kalmaz.
• Ak gün ağartır‚ kara gün karartır.
• Ak ile kara dere kenarında belli olur.
• Ak köpeğe koyun diye sarılma.
• Akan su, pis tutmaz.
• Akçe bulsam, çıkı yok.
• Akıl, akıldan üstündür.
• Akıl para ile satılmaz.
• Akıl yaşta değil baştadır.
• Akıl yiğide sermayedir.
• Akılı olmayana neylesin sakal, kayışı tarladan götürür çakal.
• Akıllı düşman, akılsız dosttan hayırlıdır^.
• Akıllı düşünene kadar, deli oğlunu evermiş, torunu olmuş.
• Akıllı olan katar katar yer, akılsız olan satar satar yer.
• Akılsız başın cezasını ayaklar çeker.
• Akılsız köpeği yol kocatır.
• Akılsızın şaşkını beyaz giyer kış günü.
• Akıllı deliye söyletirmiş!
• Akıntıya kürek çekme, kurak yere ekin ekme.
• Alet işler el övünür, talih işler kul övünür!
• Alışkın olmayan götte don durmaz!
• Alışmış, kudurmuştan beterdir!.
• Allah yolu yolsuza düşürmesin
• Alma yetimin ahını! Çıkar aheste aheste.
• Altın, yere düşmekle pul olmaz'
• Anam babam kesem!.. Elimi soksam soksam yesem.
• Anasına bak kızını al, kıyısına bak bezini al!
• Anası ölen hanım olur, babası ölen bey olur.
• Aptal ata binince bey oldum sanır
• Akranıyla konuşmayanın sesi, semadan gelir.
• Akşam gelen misafirin, yiyeceği bulgur sıkısı, yatacağı ahır sekisi.
• Akşamın hayrından sabahın şerri iyidir.
• Al elmaya taş atan çok olur.
• Al malın iyisini çekme kaygısını.
• Al yakışırken, el bakışırken.
• Alacağın bir iğne, çeliğin okkasını orantıya vurursun.
• Alçak tavuk kendini ferik gösterir.
• Alim unutmuş, kalem unutmamış.
• Allah aptala eşeğini kaybettirir, sonra buldurup sevindirir(miş).
• Allah dağına göre kar verir.
• Allah şaşırttı mı, dayıya hala dedirtirmiş.
• Allı yelek, pullu yelek, canfes neye gerek?
• Alma el kızının ahını, gökten indirir şahini.
• Alma mazlumun ahını, gökden indirir şahını
• Almadan vermek Allah'a mahsustur.
• Almak kolay ödemek zordur.
• Altın anahtar, her kapıyı açar.
• Altın eşik, ağaç eşiğe muhtaçtır.
• Altın kılıç demir kapıyı açar.
• Altının değerini sarraf bilir.
• Ana gibi yar Bağdat gibi diyar olmaz.
• Anan gibi saç büyüteceğine, baban gibi bıyık büyüt.
• Anan turp, baban şalgam, sen içinde gülbe şeker.
• Ananın bastığı yavru incinmez.