Türk siyasi hayatının önemli bir figürü olan İsmet İnönü’nün hayatı merak ediliyor.
Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci Cumhurbaşkanı olarak bildiğimiz İsmet İnönü, tam adıyla Mustafa İsmet İnönü’dür.
İsmet İnönü nerede doğdu?
Malatya'ya yerleşmiş eski bir Türk ailesi olan Kürümoğullarından olan İnönü, 1884 yılında İzmir’de dünyaya gelmiştir.
İlk ve orta öğretim dönemlerini Sivas’ta tamamlayan İnönü, bir sene Sivas’ta bulunan Mülkiye İdadisi’nde eğitim aldıktan sonra İstanbul’a giderek Mühendishane İdadisi’nde eğitimini tamamladı.
İsmet İnönü'nün askeri kariyeri
1901 yılında da Kara Harp Okulu’na eski adıyla Mühendishane-i Berri-i Hümayun’a giren İsmet İnönü, 1903 yılında topçu teğmeni olarak birincilikle okulu bitirdi.
1906 yılında Erkan-ı Harbiye Meketebi’ni de birincilikte tamamlayan İnönü, Erdine’deki 2.ordunun 8.Alayına kurmay yüzbaşı rütbesiyle bölük komutanı olarak atandı.
Bu esnada İttihat ve Terakki Cemiyetine üye olan İsmet İnönü, 31 Mart Olayı olarak bilinen ayaklanmayı Selanik’ten gelerek bastıran Hareket Ordusunda görev almıştır.
İsmet İnönü ile Mustafa Kemal Atatürk İlişkisi
I.Dünya Savaşı’nda Kafkas Cephesinde Kolordu Komutanlığı yapan Mustafa İsmet Bey, yine aynı cephede olan Türkiye Cumhuriyetinin Kurucusu Mustafa Kemal Atatürk ile birlikte cephede dostlukları pekişmesi soncu devletin geleceği için ortak fikirler geliştirdiler. Ardından Suriye Cephesinde savaşan İnönü, Atatürk ile en yakın silah arkadaşı oldu.
İsmet İnönü siyasi kariyeri
Tarihler 23 Nisan 1920’yi gösterdiğinde TBMM’ye Edirne Milletvekili olarak katılan İnönü, Mayıs ayında İcra Vekilleri Heyeti’nde Erkân-ı Harbiye-i Umumiye Vekili oldu.
Dönemin bazı olaylarında ve iç isyanların bastırılmasında önemli bir figür olan İnönü, 1921’de I. ve II. İnönü savaşlarında Yunan ordusunun Anadolu içlerine ilerleyişini durdurdu.
Sakarya Meydan Savaşı ve Büyük Taarruz’dan sonra kazanılan zafer üzerine Mudanya Ateşkes toplantısında TBMM’yi temsil etti. 1922'de hariciye vekili oldu. Diplomatik müzakere tecrübesi nedeniyle Lozan Barış Konferansı’na Dışişleri Bakanı ve Türk heyeti başkanı olarak gönderildi.
Atatürk’ün vefatının ardından TBMM’nin kararıyla Türkiye’nin ikinci cumhurbaşkanı seçilen İnönü, aynı zamanda CHP Genel Başkanlığı’na da getirildi. CHP’nin 26 Aralık 1938’de toplanan I. Olağanüstü Kurultayı’nda partinin değişmez genel başkanı seçilerek Millî Şef unvanını aldı. İnönü, 1960 yılına kadar ana muhalefet partisi genel başkanlığı yaptı.
27 Mayıs askerî müdahalesinden sonra Kurucu Meclis üyeliğine seçildi ve 10 Kasım 1961 tarihinde başbakanlığa atandı.
1965 yılından sonra ise milletvekili olarak siyasi yaşamını sürdürmeye başlayan İnönü, 1972 yılında gerçekleştirilen CHP Kongresi’nde Bülent Ecevit’in listesi karşısında yenilgiye uğraması üzerine genel başkanlık ve milletvekili görevlerinden istifa etti.
İsmet İnönü, 25 Aralık 1973’te vefat etmiştir.
25 Aralık 1973 tarihinde ölünceye kadar Anayasa gereğince Cumhuriyet Senatosu tabii üyeliği yapan İsmet İnönü’nün, 1916 yılında evlendiği Mevhibe Hanım’dan üç çocuğu bulunmaktaydı.
